20 Ekim 2011 Perşembe

ACI YAŞAM

ACI YAŞAM

"Düşünebiliyor musun!" dedi. "Evlendiğimde tam 16 yaşındaydım. Evlenmek istemediğimi söylesem de kim dinledi ki!... Babama; evlenmek istemiyorum, okumak istiyorum dediğimde, bana verdiği cevaba bakar mısın; 'okula gidip de erkeklere yem mi olacaksın' dedi. Zihniyete bakar mısın? İşte beni 16 yaşında evlendirdi. Hiçbir şey bilmezken, bilmediğim bir adamla..."

Ortaokul arkadaşımla yolda karşılaşmıştık. Aradan neredeyse otuz üç yıl geçmesine rağmen birbirimize sıcacık, özlemle sarıldık. Hani şimdilerde gençlerin "kanka" dedikleri yakınlıkta arkadaşı olur ya insanın, işte o zamanlarda onlardan biriydik biz de... Bir çay içimi yeni moda simitçi kafelerden birine girip oturduk. Sanki onca yılı bir çay içimi zamana sığdırmak için birbirimizle anlaşmış gibi, hayatımızda en çok bizlere iz bırakan yaşantımızdan kesitleri anlatmaya başladık. Bir de o zamanlara ait aklımızda kalan ne varsa anılarımızı paylaştık...

Hiç değişmemişti, yıllar ona fazladan kilo ve kırışıklıklar katmıştı, bir de acı bir yaşam... En çok annesinin ölümü etkilemişti onu, ne aldatılması, ne kendisinin ne de kızının boşanması, ne de babasının onca varlığına karşın ona maddi bir katkı sağlamaması... Hele hele annesinin kırkı çıkmadan babasının yeniden evlenmiş olması...

Yüzüne yerleşen mutsuzluk, bazen sevince dönüşüyordu sohbet etmenin mutluluğunda... Anlatıyordu, sözünü kesmeden dinledim. Kimselerle paylaşamadığı acılarının tümünü bir çırpıda benimle paylaşıvermişti.

"Annem ağır hastalandı, yatağa düştü, bir başıma anneme ben baktım. Gitti annem..." Anne acısı acıların en büyüğü…" demişti.

Gözlerinde biriken yaşlar, tombul yanaklarından bir bir dökülüverdi. Bu acının ne kadar yürek yaktığını, ne kadar iç sızlattığını ben de yaşamıştım. Masadaki peçeteler göz yaşlarımızın imdadına yetişti.

"Kocam olacak adam beni yedi yıl biriyle aldatmış. Sonunda karşıma dikilip 'boşanalım' dedi. Hiç itiraz etmedim, nafaka ve çocukların dışında hiçbir şey istemedim. İstediklerimi aldıktan sonra boşandık" dedi. "Şimdi o kadınla..."

Ben de "boşandım" dedim. "Üzüldüm" dedi. "Boşanmalara üzülmüyorum, hatta boşananları tebrik ediyorum, eğer bir birliktelik yürümüyorsa çabalamanın anlamı yok…" dedim. Gülümsedi, "haklısın belki de" dedi. Yaşadığımız hayat bir yerlerde birbirine benziyordu. Tek fark babamız ve babalarımızın bize kattığıydı.

Yaşam zordu, üniversite mezunuydum, bir mesleğim vardı. Kıyaslama yapmak doğru olmazdı. Çalıştığım halde kazandığım para ile ancak geçinebiliyordum. Neyse ki kira gibi yüklü bir miktarda her ay giderim yoktu. Babam bana bir ev, bir de araba almıştı, yaşantı benim için maddi anlamda daha kolaydı. "Sağ olsun babam, hiç zorluk yaşatmadı bana" dedim.

Yaraya tuz basmak bu olsa gerekti. Derin bir soluk alıp; "İşte" dedi, benim bu son söylediğim söz karşısında; "Ne babalar var!.. Babamın dükkanını biliyorsun" diyerek eliyle bir zamanlar babalarımızın bitişik olan iş yerlerini gösterirmiş gibi, "o dükkan ve üzerindeki dört katlı apartman onun." Biraz aşağı sokağı göstererek, "bir dört katlı apartman da orada var. Bu kadar varlığa sahipken ben ne yapıyorum; gidip el alemin çocuğuna bakıyorum. Olacak şey mi? Ankara'nın bir ucundan diğer ucuna her sabah erkenden gitmek de çabası...

En acısı da ne biliyor musun?" diye ekledi. Şu an kardeşimin oturduğu daire de onun. Sırf kardeşimden kira alamıyor diye o daireyi satılığa çıkardı. Ne babalar var bak işte..." diyerek başını sağa sola çevirip, "olmaz olsun böyle baba" deyip sustu.

"Bir lirayı harcarken düşünen, para gidecek, fatura çok gelecek diye hala kovaya suyu doldurup, haftada bir kez yıkanan zihniyetten ne beklersin" diyerek babasının düşüncesizliğini, bilgisizliğini, cahilliğini sıralıyordu. "Bu tutumluluk değil, basbayağı cimrilik..." diyerek masanın üzerinde duran sigara paketinden bir tane daha çıkarıp ateşledi, dumanı havaya üflerken içindeki sıkıntılardan arınırcasına tüm nefesini dışarı savurdu...

"Peki baban bunca varlığa terzilik yaparak mı sahip oldu?" diye sordum. “Zira benim annem de terziydi. Annemin terzilikten kazandığı ancak babamın kazancına destek oluyordu. Öyle daireler apartmanlar alacak bir gelir sağlamamıştı emeği ile...”

"Bir ara müteahhitlik yaptı, bir ara millet vekilliğine soyundu... " diyerek yanıtladı. Amaan ne hali varsa görsün dercesine savdı kafasından o an için babasını...

"İşte şimdi de benim oğlan üniversiteyi kazandı. İki yıllık, Isparta' da ki üniversitenin bir bölüme zar zor puanı tuttu da gidip kaydını yaptıracak. Yol parasını verecek gücüm bile yok. Sabah babasıyla buluştu, para yok demiş bizim oğlana, ne yapayım ben şimdi?" diyerek yine bir süre sesiz kaldı. Sonra hiç susmamış gibi; "Olmaz olsun o baba!" dediğinde boşanmış kocasından çok kendi babasını kastetmişti…

Babasının düşünce yapısı yüzünden koca bir yaşam nasıl başlamış, nasıl devam ediyordu... Kimi kimden sakınıyordu babası!.. Kadın ve erkeği, hele hele çocuk yaşta cinsiyet olarak ayırmanın, bir birine yem olmanın ne kadar cahillik olduğunu "okula gidip de erkeklere yem mi olacaksın" cümlesi fazlasıyla ifade ediyordu. İşte kendi kızının yaşamını kendisi yemişti!..

Zor bir durumdu, küçük yaşta can arkadaşım neler yaşamıştı, hala da yaşıyordu. "Öyle çok istemiştim ki okumayı!.." dediği andaki yüz ifadesi aklımdan hiç gitmeyecekti.

Sevinç ve üzüntünün bir arada yaşandığı bu karşılaşmada, bir daha ki buluşma için verilen telefon numaraları ile ayrılmıştık.

Yener Balta, 19 EKİM 2011

30 Eylül 2011 Cuma

YIRTIK ETEK

YIRTIK ETEK

Söylediği söz karşısında donup kalmış, bütün kan beynime fırlamıştı. Sanırım bana laf atmıştı. Diz hizamda olan eteğin bir karış yırtmacı ona batmış olmalıydı. Onun gibi ayak bileklerime kadar uzun etekler mi giymeliydim? "Eteğiniz yırtılmış" lafının üzerine; "O yırtık değil, yırtmaç!" demiş, başka da bir şey dememiştim.

Beni giyimimden dolayı yargılıyordu. Kendi değerlerine, kendi ortamlarına aykırı düştüğümden giydiğim etekten rahatsız olmuşa benziyordu. Yırtmaç ne zamandan beri yırtık olarak anlaşılmaya başlanmıştı. Bir de öğretmen olacaktı!..

Hiç aklıma gelmezdi, Halk Eğitimi Merkezi'nde öğretmenlik yapacağım. O dönemde işsizdim, iş arıyordum, gazete ilanlarının birkaçına gitmiş olumlu bir sonuç alamamıştım.

Yaşadığım semtin Halk Eğitimi Merkezi’nde resim öğretmeninin ayrıldığı kulağıma gelmişti. Zaman kaybetmeden gerekli belgeleri hazırlamış, resim branşı için başvurmuştum.

Görüşmeyi müdür beyle yapmıştım. Tecrübemden çok derslerde işlenen konularla ilgili bilgimin olup olmadığını sormuştu. Hazırlıklıydım, kursiyerlerin derslerde neler yaptığını az çok bildiğimden, bir büyük dosya hazırlamış; içine de, kendi yaptıklarımdan birer örnek koymuştum.

Müdür bey çalışmaları görünce beğenmiş olmalıydı ki; "Siz yarın ki derse katılın, kayıt işlemlerini ben yaparım!..” demişti. Bu kadar kolay olacağı hiç aklıma gelmemişti…

Müdür bey bana sınıfımı göstermişti. Ders defterini ve dolabı da açık bırakarak beni sınıfta yalnız bırakmıştı. Haftanın üç günü burada olacaktım. Yarın bu derslikte hiç tanımadığım öğrencilerle tanışacak, belki de benden yaşça büyük olanlarla ders verecektim…Bu duruma alışık olduğum halde yine de heyecanlıydım.

Ertesi sabah sınıfa girdiğimde 40-45 yaşlarında en ön sırada oturan kursiyer öğrenci beni sevinçle karşılamıştı. Boyadığı kumaş parçasını sıraya sermiş, minik kavanoz boyalarını dizmiş, gelecek olanları bekliyordu. Benimle birlikte sınıfa iki genç kız girmiş; benden sonra da sınıfa, özür dileyerek elinden tuttuğu 4-5 yaşlarında oğlu ile 30 yaşlarında bir bayan girmişti.
Gülümsemiştim... O gün çocukla birlikte çok hareketli, neşeli; hatta, sorunsuz bir ilk ders yapmıştık.

Zamanla öğrencilerle arkadaş, tüm sınıfla da aile gibi olmuştuk. Herkes derdini, mutluluğunu paylaşabiliyordu. Bu da beni ve sınıfı mutlu ediyordu...

Sorunu daha çok öğretmenlerle yaşamıştım. Öğretmenler odasına hiç gitmedim, gitmeyecektim de, ders aralarında ve öğle yemeklerinde hep sınıfımda olacaktım.

Bir sabah sınıf defterini almak için müdür odasına giderken, benim sınıfımda olan Yasemin koridordaki ankesörlü telefonla görüşüyordu. Gülümseyerek selamlaşmıştık. O sabah ardımdan gelen öğretmen hanım beni odada yakalamış, alel acele: “Günaydın, telefonda konuşan öğrenci sizin sınıfta galiba? Söyleyin ona, telefonda doğru dürüst konuşsun, konuşurken kendinden geçiyor, konuştuğu da erkek olsa gerek!.." demişti.

Şaşa kalmıştım, bu ne demekti? Kendinden geçmek! Hem de telefonun diğer ucundaki konuştuğu kişinin cinsiyetine kadar tahminde bulunabiliyordu. Bu uyarı için ne denebilirdi ki!.. "Peki, kendisiyle görüşürüm" deyip odadan çıkmıştım.

Yasemin'i telefonla konuşurken ben de görmüştüm, kendinden geçer bir hali yoktu, ayrıca mutlu görünüyordu.

Yasemin okumak istemediği için ortaokuldan ayrılmış, evde zaman geçmediği için bir meslek, bir uğraş olsun diye resim kursuna gelmek istemişti.

Uzun boylu, uzun saçlı, kara gözlü güzel bir kızdı. Derste Yasemin'e bakmıştım. Mutlu görünüyordu, hevesle kumaşını boyuyor, yanındaki arkadaşı ile sohbet ediyordu.

Teneffüste Yasemin'in yanına gitmiştim. "Mutlusun ne güzel, fark ediliyor…" dedim. Hep mutlu olmasını diledim. Bir erkek arkadaşının olduğunu biliyordum. Telefonda konuştuğu kişinin o olduğu büyük bir olasılıktı; zira ailesinden gizlediği bir arkadaşlığı vardı. "Telefonla konuşurken dikkatli ol, aramızda cahiller var!" deyip, başka da bir uyarıda bulunmamıştım kendisine... Anlamıştı ne demek istediğimi, o da bu ortamın ne kadar tutucu olduğunun farkındaydı.

Çok sürmeyen bu öğretmenlik dönemimde cuma akşamları okulun bahçesinde okunan istiklal marşına tüm okul olarak eşlik ediyorduk. O cuma tüm branşların öğrencisi, öğretmeni, memuru, görevlisi bahçede toplanmış istiklal marşının okunması için hazırlanmıştık.

Öğrencilerin çoğu kadındı. Erkek olan öğrenciler elektrik, elektronik, marangoz, bilgisayar gibi branşlara geliyorlardı.

Defteri müdür odasına bırakmış, istiklal marşının okunacağı alana gelmiş, erkek öğretmenlerin olduğu bölümde durmuştum. Bayan öğretmenlerden biri bana kaş göz işareti yapmış, beni bayan öğretmenlerin bulunduğu alana çağırıyordu.

Hayret etmiştim, kadın erkek diye niçin ayrılmışlardı, böyle bir şey aklımın ucundan bile geçmezdi. Öğretmenin işaretlerine aldırmamış, bulunduğum yerden kımıldamamıştım.

Kadın ile erkeğin bir arada bulunmasından rahatsız olan, etek boyu ile uğraşan, öğrencinin telefon konuşmasını konu eden bir ortamda böyle insanlarla ne işim olabilirdi. Hele ki orası eğitim merkezi, öyle ki halkın eğitim merkeziydi!.. Bu eğitim merkezinde, ne yazık ki, eğitilen halk değil, eğiten halktı...

Herkes bulunduğu ortamı kendi dünya görüşüne çevirebiliyordu, ne üzücüydü. Farklı fikirlerde olup aynı ortamda bulunmak, o ortama karşı gelmek, olması gerekeni diretmek, bana ya da onlara bir fayda sağlamayacaktı.

En kısa zamanda istifamı vermeliydim…
Yener Balta 29 Eylül 2011

X
Sevgili Yener,
Öykün ne desen değer…

Her öykün bir öncekinden güzel oluyor…
Baban da bundan mutluluk duyuyor.

Öyküde önemli olan anlatımdır.
Bu da sende bütünü ile vardır.

Bir de beklenmeyen, çarpıcı sonuç gerek.
Bu da kendiliğinden oluşur giderek…

Şimdi kal sağlıcakla,
Sevgiler sana…
Hayri Balta,29.9.2011
x

13 Eylül 2011 Salı

ARKASI DÖNÜK ADAMLAR

ARKASI DÖNÜK ADAMLAR

Ramazan ayı akşamlarından birinde, Kızılay’dayım. Sokakta hızlı adımlarla insanlar koşuşturmakta. Herkes iftar olmadan eve dönme telaşında. Ankara'nın en eski sokaklarından birinde arabamı bıraktığım otoparka doğru gitmekteyim. 

Sokağın sessizliğini akan bir su şırıltısı bozarken, kafamı sese doğru çevirdiğimde gördüğüm manzaraya o kadar alışık olduğum halde, "bu kadarı ayıp doğrusu" diyebilmiştim. Aramızda bir araba boyu mesafe vardı. Kaldırımın kenarında, park halindeki arabanın yanında bulunan ağacın dibine, her iki eli önünde yola arkası dönük, ihtiyacını gideren bir adamla karşılaşmıştım. Aslında şaşırmamalıydım. İki eli önünde, arkası yola dönük adamlarla o kadar çok karşılaşmaktaydım ki...

Daha bu görüntüyü hazmedememişken, bir başka akşam köpeğim Tarçın'la birlikte yaşadığım mahallenin parkında geziniyorduk. Tarçın'ın ihtiyacını ağaç ve çalı diplerinde gidermesi ne kadar normalse, bulunduğu banktan kalkıp, diğer bankta oturan kızlı erkekli gençleri hiçe sayıp, basketbol sahasında basketbol oynayanları ve onları izleyenleri, benim gibi parkta dolaşanları da görmezden gelip, parkın tam ortasında bulunan insan boyu çalılıklara iki eli önünde yine arkasını dönen adamın yaptığı da kendine göre o kadar normaldi. İşi bitirip banktaki arkadaşlarının yanına gidip kaldığı yerden, yere bıraktığı bira şişesini eline alıp kafasına dikmişti...

Bazı akşamlar Batıkent'ten Varlık mahallesine arabayla giderken, Ergazi Köyü ile Batıkent İnönü Mahallesi arasında sağlı solu, arabasını durdurup iki eli önünde, yola arkası dönük bir çok adamı görürken, yürüme mesafesinde bu işi yapanlara tahammül edemez oldum. Bir, iki, üç derken bu sayıyı öyle çoğaltabilirdim ki, iki eli önünde arkası dönük adamların haddi hesabı yoktu.

Belki de erkeklerin boşaltım organlarının dışarıda oluşu, her mekanda ihtiyacını giderme kolaylığı mı mekan fark ettirmiyordu? Yoksa bu semtlerde yaşayan erkeklerin eğitim düzeyi mi bunu yaptırtıyordu? Anlamış değildim! Yıllar önce bir arkadaşımın, bir akşam evine giderken yol boyunca erkek arkadaşının kendisine eşlik ederken, "pardon" deyip kendisinden uzaklaşıp, cami avlusunda gözden kaybolup, geri gelmesiyle "çok sıkışmıştım" deyip yola devam etmelerini benimle paylaşmıştı. 
"Eceline susayan köpek cami duvarına işermiş" atasözü aklıma gelmişti. Bu davranışından sonra görüşmediğini de...

Bu işin eğitimle de ilgisi yoktu. Belki de, parklarda tuvaletlerin olmayışı mıydı? Ulu orta ihtiyacını gideren birilerinin, o herkese açık olan tuvaletlerin ne durum alacağını şimdiden tahmin edebiliyordum. Bu iyi niyet düşüncemi yine kendim çürüterek, hadi parkta tuvalet yok, her adım başı yaya trafiği olmayan yerlerde de mi tuvaletler konmalıydı!.. Belki de araba içlerinde, ağaç altlarında, kaldırım kenarlarında ya da çimlerin üzerlerinde içilen alkoller mi erkekleri bu duruma düşürüyordu? Bu durumda kadınları görmek imkansızdı!.. Ayıp kelimesi en çok kadınları mı bağlıyordu? Kadın fizyolojisi bu tür ihtiyaçlarını sokakta gidermesi için uygun mu değildi?

Alacakaranlık bir akşam, evimin perdelerini çekmek için bina girişinin en uç köşesinde olan odamın penceresinin önündeyken, üç gencin sakınarak bahçeye doğru girdiğini gördüm. Pencereden kafamı uzatarak; 
"Ne oluyor, bir sorun mu var deyip," telaşlarını sordum. Aralarından biri; 
"Arkada, otoparktaki arabayı çekecek de arkadaş" dedi. 
"Ne arabası?" dedim. Arkada duran zaten iki araba vardı, biri benim, diğeri komşunun arabası idi... 
"Ne yapıyorsunuz?" diye bir kez daha sordum. Lafı eveleyip gevelerken, birinin elleri önünde birleşmiş, benim duvarımın dibine iyice sokulmasıyla, ne yapacağını tahmin ederek kendimi içeri çektim. Tekrar cama yanaştığımda üst katta oturan iri yarı komşu, iki eli önünde arkası yola dönük gencin omuzlarına yapışmış, durumundan kurtulamayan çocuğun şaşkınlığına aldırmadan anlayamadığım küfrüyle onu silkeliyordu. 
"Yer mi yok ulan?" deyip sesini yükseltmişti. Korkak, titrek, cılız bir sesle,
"Asker, asker uğurluyoruz, içkiliyiz...", diyerek savunmaya geçmişti... 
"Yürü git!" diyerek itelemişti elindeki genci... Gözcü konumunda olan diğer ikisi çoktan yolun karşısına kaçmışlardı.

Bir kez daha imrendiğim kaba erkek kuvvetinin biz kadınlarda olamayışına yazıklanmıştım. Ben, bir şey yapamamış kendimi pencereden içeri çekmişken, erkek olmanın verdiği güven ve kuvvetle geçerken bile bu duruma müdahale edebilmişti komşu...

Erkek eğemen bir toplumda, eğemenliğin bu tür davranışlarda hüküm sürmesi ne üzücüydü. Gece karanlığında sokaklar onların mekanları olabiliyor, her türlü ihtiyaçlarını evleri gibi sokaklarda giderebilen erkeklerin özgürlükleri olumlu yönde olabilseydi; sanırım o zaman sokaklar sadece onların olmaz, korkacak, kaçacak, ürkecek bir durum olmadığı için kadınlar da erkekler kadar özgür olabileceklerdi...

Yener Balta, 12 EYLÜL 2011

+

Sevgili Yener,
Öykün ne desen değer.
Konu da güzel
Anlatım da güzel.
Bakalım okuyucuların,
Bu öykün için ne der?

Şimdi kal sağlıcakla,
Sevgiler sana…

Av. Hayri Balta, 12.9.2011

31 Mayıs 2011 Salı

KORKARAK İYİLİK YAPMAK…

KORKARAK İYİLİK YAPMAK…

Bu bahar bir kez daha denemeye kararlıyım. Kaç bahar geçti? Hatırlamak istemiyorum.
İki çam fidanı kurudu, iki sarmaşık gül, bir iğde ağacı, bir de söğüt...
Sedimleri, rengarenk menekşeleri, kokan laleleri saymıyorum bile... Ne diktiysem tümü kurudu. Tümünden vazgeçip kaya sarmaşığı kaplasın üzerini dedim. O da diktiğim boyutta öylece duruyor sanki... Aynı gün aynı sarmaşıktan evimin bahçesine de dikmiştim. Neredeyse iki yıl oldu. Bahçemdeki sevimsiz otların içinde kendini gösterdi bile... Dallandı budaklandı, demir parmaklıkların bir köşesine dolandı.
Sanırım sıcağı, soğuğu, yağmuru, güneşi direkt aldığı için ne ektiysem başarılı olamamıştım. Korunaksızdı, tepedeydi, oldukça yüksekteydi. O sabah esrarengiz sis bulutu beni büyülemişti. Sabahın serinliği hafif ürpertmişti tenimi. Orada, gün öyle kızıl sonlanıyordu ki, sanki altında mavi deniz eksikti...
Çapayı, kazmayı, küreği arabanın arkasına yüklemiş, yola koyulmuştum. Bir iğde, bir de leylak fidesini seracılardan satın alıp bir an önce dikmek için hareketlenmiştim.
İnsana huzur veren farklı bir ortam olarak değerlendiriyordum burayı. Kimilerini ürperten, korkutan bu ortamda huzur buluyordum. Kimseler yoktu benden başka. Artık yaşamadıkları için orada bulunan onca insanı saymıyorum. Şehrin uğultusu bile ulaşmıyordu bulunduğum yüksekliğe. Bir iki serçe cıvıltısı, adını bilmediğim, sesini hiç duymadığım küçük kuş sesleri, sessizliği bozuyordu. Vızıltısıyla yüzümü sıyıran sineğin sertliğini elimin üzerinde hissetmiş, huylanmış üzerime silivermiştim.
Bir uçtan bir uca sıralanıveren, bir ayağın bile giremeyeceği aralıklarla dizilmiş, henüz mermerle kapatılmamış küçük parselleri şans sayarak çukur kazmalıydım. Eldivenleri elime geçirmiş, topraklı ağaç köklerini toprakla, yeni yerleriyle buluşturmak için işe koyulmuştum. İğde ağacını üst başa dikmek daha doğruydu. Bu bana iletilen bir vasiyetti!..
Ayağa kalkıp boyca yüksekte olan yürüyüş alanından su bidonunu alacaktım ki, bir taksi benim arabanın arkasında duruverdi. İçerisinden bir kadın, bir de erkek iniverdi. Benim bulunduğum alana doğru yaklaşıyorlardı, küçük bir baş hareketi ile erkek olanla selamlaşmıştım. Hemen yanımdaki yerde durmuşlardı. Kadın çantasından bir örtü çıkarıp, başına örttü. Birlikte aşağı boşluğa inip yanyana duvara oturdular. Ellerini önlerinde açıp, duyamayacağım, anlayamayacağım şekilde mırıldanıyorlardı.
İğde ağacını suladığımda suyun ağaç dibinde birikmesi için toprağı kenarlara doğru çekip çukur açmıştım. Birden ağlama, hıçkırık sesi ile irkildim. Baktım, kadın ağlıyordu, hıçkırıyordu, kendisini yanındaki adamın üzerine bırakmış, nefes almakta zorlanıyordu. Oralı olmamaya çalışsam da kadın gittikçe kötüledi. Hıçkırıklar nefesini tıkamış, kendinden geçmişti. Kucağında kadın yarı baygın sinir krizi geçirir gibi kasılmış, bana bakarak, yardım isteyen gözlerle, hastaneye gitmek istediğini belirtir bir şeyler geveledi ağzında...
Huylanmıştım, o saatte bir tek ben vardım. Erken bir saatte, hemen yanımdaki yere gelmiş, üstüne üstlük taksiden inmiş, taksiyi de göndermişlerdi. Bir an aklımdan geriye dönüp olanları sıralamıştım, olay bir tezgah olabilirdi. Dikkatli olmalıydım, kanmamalıydım. Bir iki çapa ile toprağa boş boş vurdum, büyük bir çelişki içerisinde ne yapacağımı şaşırmıştım. Tüm dikkatim kadının üzerindeydi, bu bir rol olabilir miydi? Rol ise iyi oynuyor diye düşündüm! Gerçek mi oyun mu ayırt edemez olmuştum. Adamın tepkilerini izledim, şaşkındı, ne yapacağını bilemiyordu. Öylece kadını sakinleştirmeye çalışıyordu. Gençlerdi, üstleri başları pek de kötü sayılmazdı.
Çok hassas bir andı. Verdiğim karar benim için, yaşayacaklarım için kritik bir andı. Eğer kadına orada bir şey olsa hayat boyu vicdan azabı çekecektim. Şöyle bir baktım, bir şey olsa bile erkeğin üstesinden gelebilirdim. Ne de olsa güçlü kuvvetli, gençliğimde güreşmiş biriydim.
"Haydi" dedim. "Gidelim!.."
En yakın hastaneye gitmek için onlar arkaya, ben öne oturmuştum.
Hala tedirginlik yaşıyordum. Her an her şey olabilirdi. Gözlerim yoldan çok dikiz aynasından onların üzerindeydi. Her an tezgah olabileceği ihtimalini unutmamış, her an bir girişimde bulunacaklar diye korku içerisindeydim.
Hastanenin önüne gelmiştik, üzerimden büyük bir yük kalkmış, hafiflemiştim.
"Allah ne muradınız varsa versin!" dedi erkek olanı... Tek muradım vardı o da sizden bir an önce kurtulmak diyemedim. Ama benim için dileği yerine gelmişti bile, istediğim olmuştu.
Kimselere güvenemez olmuştuk, ne biçim bir toplumdu, iyilik yapmaktan bile korkar olmuştu insan...
Leylak fidanım, kazma küreğim orada öylece kalmıştı. Kendimde bu yaşadığım heyecan sonrasında tekrar gidecek gücü bulamamıştım. Yol boyunca yaşadıklarımı aklımdan atmamıştım.
Yener Balta, 26.5.2011

TARÇIN

TARÇIN

Apartman kapısını açtığımda dışarı fırlayan Tarçın, bina girişindeki demir parmaklıkların hemen dibine her zaman ki gibi arka ayaklarının birini kaldırıp işaretledi. Akşam gezilerini binanın sol tarafında kalan küçük parka, sabah gezilerini de sağında kalan büyük parkta yapardık. Arkasından çıkmış, çöp bidonuna attığım çöpü bırakırken tam karşımda duran midibüsü, içerisinde oturan üç genci fark etmiştim. Sokak lambasının aydınlattığı arabanın içerisindeki gençler 16-17 yaş civarında olsa gerektiler. Bizim çıkmamızla onlar da hareketlenmiş, yandaki binanın otoparkına doğru yönlerini çevirip, kaldırımda yürürken sürücü koltuğunda oturan genç ile göz göze gelmiştim. Gözlerinde, korku, endişe, telaş vardı. Bana çok dikkatli bakmışlardı. Altı dairelik apartmanda kış mevsimi boyunca bir tek ben yaşıyordum. Hırsızlık aklıma gelmişti ilkin, gayri ihtiyari baktığım aracın plakası nasıl olduysa, ezberimin kuvvetli olmamasına karşın aklımda kalmıştı. "Bir sorun mu var?" diyecekken vazgeçmiştim.
Tarçın, her zamanki gibi beni beklemeden fırlamış gitmiş olacaktı, ortalıkta görünmüyordu. Geriye dönüp baktığımda araba köşe başından sokağa dönerek kaybolmuştu.
Sokağın diğer başındaki küçük parka geldiğimde Tarçın'ı görememiş, çalılıklara, bekçi kulübesine, ağaçların arkasına baktımsa da yoktu. Fark edilmemesi imkansızdı, bem beyaz tüyleri o karanlıkta, kış karalığında fark edilirdi hemen.
Küçük parkın hemen bitiminde, diğer sokağın köşe başında bulunan Tarçın'ın bir türlü vazgeçemediği dişi köpeğin bahçesine görevimizmiş gibi her sokağa çıkışımızda gidip, kokusunu takip eder, kenar köşeyi işaretler, Köpük'ün onun gelmesi ile o içerden, Tarçın dışarıdan sesli sesiz birbirleriyle haberleşirlerdi. Tarçın o evin bahçesinde de yoktu, tekrar parka doğru yönelmiştim. Tarçın ortalıkta görünmüyordu. Büyük bir ihtimal, arasıra yaptığı gibi, büyük parka doğru gitmiş olacağını düşünerek, kendi sokağımızdan geri döndüm.
Sağlı sollu apartmanların bakımsız, bir avuç denecek küçüklükte toprak olarak bıraktıkları alanları kontrol ediyor, bel hizasındaki demir parmaklıklara astıkları ekmeklerin beyaz poşetleri akşamın karanlığında parlıyordu. Ne çok ekmek bırakıyorlardı dışarı insanlar. Ayaza kaçan kış sabahlarının bazı günlerinde Tarçın'la sokağa çıktığımızda bu poşetleri asılan parmaklıklardan toplar, parkın müdavimleri olan serçelere, saksağanlara, güvercinlere, küçük parçalar halinde koparır atardım. Tarçın çalı ve ağaç diplerinde kendine yeni kokular ararken, kuşlara ekmekleri atmak beni dinlendirirdi. Sabah sessizliğinde, kuşların çıkarttıkları sesler, birbirlerinin lokmalarını almak için çırpındıklarında ya da onları ürküten bir ses ile hepsinin bir anda havalanmasıyla kanatlarından çıkan ses beni büyülerdi. Ekmek parçalarının bazen tazeliği, bazen hiç dokunulmadan bir bütün halinde bayatlayan, küflenen, hiç bir şekilde değerlendirilmeyen ekmekleri bırakan kişileri merak ederim.
Sokağın diğer başına doğru bir hareketlilik sezmiş, Tarçın'ın havlaması kulağıma gelmişti. İki apartmanın boşluğunda ses iyiden iyiye yankılanıyordu. Tarçın havlıyor, komşum Adem usta; "Tarçın sus, Tarçın" diyerek bir çocuk eylermiş gibi eyliyordu.
Beni görünce Tarçın kuyruğunu sallayıp, bana doğru koştu, Adem usta; "ya... Tarçın'ı kaçıracaklardı az daha. Bir ses oldu, pencereden baktım, fırladım dışarı. Arabadan inen çocuk Tarçın'ın üzerine doğru yeltenip tutmaya çalıştı. Tarçın kaçtı, havladı, üzerine üzerine gitti. Tarçın’ı almak isteyenler beni görünce vazgeçip kaçtı. Araba da iki kişi vardı, bir anda kayboldular ortalıktan" dedi.
Anlamıştım, kuşkulanmakta haklıydım. Demek hırsızlığın başka türlüsüydü başımıza gelen. Aklımda kalan, doğruluğundan şüphe duyduğum plakayı eve girer girmez kağıda yazmıştım. Vazgeçmeyebilirlerdi, tekrar bizi rahatsız edebilirlerdi. Daha önceden bizi takip etmiş, izlemiş, bizi bir şekilde biliyorlardı ki, bu kadar emin bu işe soyunmuşlardı.
Bir köpeği niye kaçırırlardı ki, anlayamamıştım. Belki bağsız gezişi, belki eğitimli oluşu, dur, bekle, geç, hayır gibi komutları parkta duymuş olup, hayran kalmış, kendilerinin olmasını istemiş olabilirlerdi. Kim bilebilirdi ki neden böyle bir şey yaptıklarını!..
Bağlı bulunduğum karakolu aramıştım ertesi gün, yaşadıklarımı anlatmıştım. Telefondaki bu tür olayları kanıksamış ses; "isterseniz geliriz, şahit gösterebilir misiniz, tutanak tutar kayda geçeriz. Bu da sizin bir işinize yaramaz. Köpeğinizi bağlayarak gezmenizi öneririm, bu en güvenlisi olur" diyerek, olayın basitliği karşısında bir şey yapılmamasının daha doğru olduğunu savunarak telefonu kapamıştık.
Plakayı trafikle ilgisi olan bir arkadaşımı arayıp, olayı anlatıp bildirmiştim. Plaka doğruymuş. Aracın kime ait olduğunu, bizim mahallede oturduğunu öğrenmiştim bile. O akşam Adem usta'ya aracın kime ait olduğunu öğrendiğimi söyledim. "Kimmiş, bu mahalledense tanırım" dedi. Zira kendisi o mahallede doğmuş, ilk göçmenlerdendi. Adını söylediğimde, bir an duraksadı, hatırladı. "Çankırılı Mikail, tamam tanırım!.. ileride oturur" dedi. Sustu, biran durdu, "iyi biri değil o" dedi.
Tanıyordu, iyi birinin çocukları da zaten böyle bir olaya kalkışmazdı. Bulaşmamalıydı, beklemekte yarar vardı. Köpek için bunu yapan bana, evime zarar verebilir diyerek bir süreliğine daha dikkatli olmalıyım diye düşünmüştüm. Adem ustaya, "madem öyle, siz de bakar olursunuz eve gündüzleri, belli mi olur gelirler tekrar, iyi biri değil dediğinize göre, olayı baba ile de paylaşmanın anlamı yok, bekleyelim" demiştim.
Bazıları için bir köpek olan, benim için dünya tatlısı bir Tarçın'dı. Bir iki arkadaşıma bu olayı anlattığımda, daha ne kurtulmuş olurdun işte, gezdirmesi, veterineri, yemeği, bakımı derken hazır yaşı da bir hayli geçti, yaşlılığı zor olur, kaybettiğinde çok üzülürsün deseler de, Tarçın benim için iyi bir dostu, kıyabilir miydim ona...
Yener Balta, 24 Mart 2011

ANNEM KAYBOLDU…

ANNEM KAYBOLDU…

Annem ve babam biraz hava değişikliği olsun diye; İstanbul'a, ablamın yanına gitmişlerdi. Bir haftadan fazla gittikleri yerde kalmadıkları için dönüş hazırlıkları başlamıştı. Annem ve babamın bir yerlere gitmesi, onlar için küçük de olsa bir değişiklik oluyordu.
Annem ve babamı giderken yolcu eder, gelirken de karşılardım. Treni tercih ediyorlardı, onlar için her bakımdan kolay oluyordu.
İstanbul'dan sabah trenine binecekler, öğle sonrası Ankara'da olacaklardı. Heyecanla gelmelerini bekliyordum.
İş yerinde yoğun bir çalışma içerisindeydim ve o akşam işin yetişmesi gerekiyordu. İzin alıp çıkmam imkansız gibi görünüyordu. Ankara' da ki ablamı aradım, durumu kendisine aktardım, müsait olmadığını söyledi? "Gar iş yerine yakın, bir saat izin alıp karşılamana bir şey demez işveren" diyerek benim adıma ne diyeceğime karar vermişti.
Bunu kendisine açıkladığımda, "taksiye binip gitsinler madem öyle" dedi. Her ikimizin de kendimize ait arabası vardı, ablamdan bu yanıtı duymak beni üzmüştü. İstanbul'da ki ablamı aradım, konuyu onunla paylaştım. "Bir de ben arayıp durumu onunla konuşayım" dedi. Annemiz ve babamızdı, yaşları ilerlemişti, kendi işlerini kendileri görebilseler de, saygı gereği karşılanmalıydı.
İstanbul'daki ablam beni aramış, "Senin iş yerinde sorun olmasın, gidip karşılayacak, ben konuştum" demesiyle içim rahatlamıştı. En azından önümdeki işi iç huzurumla bitirecektim. Benim ya da ablamın, ablamızı araması arasında ne fark vardı? Bu ayrıca üzerinde durulabilecek bir konuydu. Kafam takılmıştı!..
Annemlerin gelme vakti yaklaşıyordu, ablam varmış olmalıydı, annem ve babam karşılanmalarının mutluluğu içerisinde evlerine varacaklardı. Eve vardıklarını düşünerek bir süre sonra evi telefonla aradım, ama açan olmamıştı. Meraklanmıştım!..
Cep telefonumdan ablam aradı, tedirgin, çekingen, titrek bir sesle "annem kayıp" dedi. "Nasıl olur, annem mi kayıp?" dedim. "Evet, annem kayıp buraya gel" dedi. Olayı tam olarak anlatmamış, aklıma hiç gelmeyecek durumlar gelmişti. Anneme bir şey mi olmuştu? Trende bir insan nasıl kaybolabilirdi? Meraklanmış, kaygılanmış ve korkmuştum...
Fırlayıp çıkmıştım iş yerimden, tren garı çok yakın olduğundan hemen varmıştım. İlk olarak babamı görmüştüm, babam tren garının ana girişindeki merdivene oturmuş, ablam sağa sola koşuşturuyor, taksiciler, gar görevlileri birbirleriyle konuşuyorlardı. Ablamdan neler olduğunu anlatmasını istedim.
Tren gelmişti, annem ve babam orta peronda inmiş, ablam elindeki valizleri babamla birlikte arabaya doğru taşıyıp, daha sonra yürürken zorluk çeken annemin yanına dönerek koluna girip destek olacaktı. Annem, ablam gelene kadar oradaki bankta bekleyecek, ablam ve babam da elindeki valizlerle arabaya doğru gideceklerdi. Ama hiçbir şey konuştukları gibi olmamıştı.
Ablam döndüğünde annem yerinde yokmuş. Defalarca etrafa baktığı halde annemi görememiş. Taksicilere annemi tarif ederek, binip binmediği sormuş, anlatılana göre binen olmadığı söylenmiş.
Bir kez de ben bakayım diyerek, trenden indikleri perona doğru gittim. Annemi görmemek imkansızdı. Zira ortalıkta ne tren ne de insanlar vardı. Korkarak tren raylarının aşağıda kalan yerlere kadar bakmıştım. Başı dönüp düşmüş olabilir miydi? Bu düşüncem beni bile korkutmuştu. Tuvaletlere, bekleme salonlarına tek tek bakmıştım. Annem yoktu!
Annem nereye gidebilirdi? Bulamıyordum! Tren peronlarından çıkınca sağa ve sola ayrılan tünelin diğer tarafına bakmak hiç aklımıza gelmemişti. İhtimal vermiyordum, o tarafa gitmekte yarar vardı. Az ilerde annemi görür gibi oldum, koşarak yanına gittim, şaşkın ve kaygılıydı. Beni görünce çok mutlu olmuştu, sarıldım anneme... Peron ayrımında kalabalığın da etkisiyle tünelin sağa tarafına gideceğine, sol tarafına gitmiş, ilerledikten sonrada yanlış olduğunu anlasa da, bacaklarında yürüyecek gücü kalmadığı için yavaş yavaş geri dönerken rastlamıştım ona.
Ablama ve babama kızmıştı, yürüdüğümüz sürece söylenmişti.
Ağır adımlarla bizimkilerin yanına gitmiştik. Annem, ablama gerekeni söylemiş, ablam da; "Bavulları taşıdıktan sonra senin bulunduğun yere geldim, yoktun! Bekleyecektin, öyle anlaşmıştık, neden kızıyorsun ki..." deyip anneme açıklama yapıyordu. Annem; "Yavaş yavaş yürür, senin dönüşünde nasılsa yolda karşılaşırız diye düşünmüştüm", dedi.
Annem bulunmuştu ya daha ne isterdik. Hem kızgınlık hem sevinç bir arada yaşanıyordu. Annem ve babam dönüş yolu boyunca hiç konuşmamışlardı.
Yener Balta, 8 Mart 2011
G. T. 18.4.2011

2 Mart 2011 Çarşamba

DÜRÜSTLÜK

Dürüstlük, Sevgili Çocuğum...
Erdal ATABEK

Dürüstlük insan ahlakının temelidir.

Ama dürüstlük nedir?

Yalan söylememek, kimseyi aldatmamak, kendi çıkarı için başkalarını
kandırmamak, olduğundan başka türlü görünmemek dürüst olmak için
yeterli midir?

Değildir sevgili çocuğum.

Çağımızda bunlar da kalmadı elbette, ama dürüstlük bunlardan çok daha fazla, bunlardan çok daha başka bir şeydir.

Dürüst olmak, gerçekleri kabul etmektir. Dürüst olmak, her şey ve
herkes için aynı ilkeleri geçerli kılmaktır. Dürüst olmak, her zaman
ve her koşulda doğru bildiğinin yanında olmaktır. Bunlardan ötürü de
dürüst olmak çok zor bir şeydir.

Dürüst olmak en başta cesur olmayı gerektirir.

Cesur olamadan dürüst olamazsın.

Yalnız kalmayı göze alamazsan dürüst olamazsın.

Çıkarlarından yoksun kalmayı göze alamazsan dürüst olamazsın.

Dürüst olmak, bedeli çok ağır bir erdemdir.

Ama zaten bütün bunlardan ötürü de çok değerlidir.

O zaman insan neden dürüst olmanın peşinde koşsun ki?

Böylesine ağır bir yükü kim sırtlanmak ister?

Söze bakarsan herkes dürüst olduğunu söyler. Rahatça ve kolayca.

Ama biraz onların yakınlarında durur, nelerden çıkar sağladığına
bakarsan görürsün ki gerçekte dürüst değillerdir.

Her çıkar, ekonomik çıkar değildir sevgili çocuğum.

Duygusal çıkarlar vardır, kendi üstünlüğünü kabul ettirmeye dayalı çıkarlar vardır.

Çok çeşitli çıkarlar vardır.

İnsanı baştan çıkaran da her çeşitten çıkardır.

İşte, insanı dürüst olmaktan uzaklaştıranlar bunlardır.

İnsan önce kendine karşı dürüst olmaktan vazgeçer.

Sonra da buna uygun kılıflar hazırlar.

"Koşullar" der, "'Böyle yapmak gerekiyordu" der, "Sen işin içyüzünü
bilmiyorsun" der, daha sıkışırsa karşısındakini suçlar, tehdit eder,
saldırır.

Ama ne yaparsa yapsın, dürüst değildir.

Gerçekleri kabul etmeye yanaşamaz.

Bir yıl önce "ahlaksal zekâ" konusunda bir yazı yazmıştım.

Ahlakın bir zekâ biçimi olduğunu belirmiştim ki doğrudur.

Dürüstlük de bu ahlaksal zekânın birinci ilkesidir.

Ama bak, dürüstlük insana neleri sağlar?

Öncelikle, dürüstlük özdeğer yaratır. Kendine değer vermeyi
öğrenirsin.

Özdeğer kendine saygı duymayı yaratır, özsaygın olur.

Özdeğer ile özsaygı da özgüveni yaratır.

Özgüveni olmayanlara dikkatle bakarsan görürsün ki özsaygıları ve
özdeğerleri ya eksiktir ya da yoktur.

Özgüven, temelsiz bir böbürlenme değildir.

Temelsiz bir böbürlenme, değersizliğini örtmeye yarayan bir özgüven
taklididir.

Özgüven, gerektiği zaman ortaya çıkan büyük bir güçtür.

Ama işte özgüven de baba parasıyla, dayı desteğiyle oluşmaz.

Özgüven senin bileğinin hakkıyla kazanacağın bir erdemdir.

Özgüven, dürüstlüğünün sana armağanıdır.

Dürüstlük sevgili çocuğum, yaşamının temel taşı olursa kazanırsın.

Hakkın olanı kazanırsın ki çok değerlidir.

Doğru olanı kazanırsın ki başını hep dik tutmanı sağlar.

Kendini kazanırsın ki en büyük kazancındır.

Geri yanı sana kendiliğinden gelir.

Doğru yerde durana doğru şeyler gelir.

Yaşamanın güzelliği bundan başka nedir ki?


Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi, 15 Mayıs 2006

18 Şubat 2011 Cuma

BAĞIRMAK 2

B A Ğ I R M A K
Konuşurken karşımızdaki kişiyi baskı altına almak için sesimizi yükseltmemiz bir çözüm yoluna ulaşmada en büyük engel olarak karşımıza çıkıyor. Zaten hiddetin de en büyük göstergesinin sesi yükseltmek olduğu hesaba katılacak olursa sözlerime hak verilecektir.

Bağırma eyleminin ilişkilere verdiği zarar yadsınamaz, daha da önemlisi bazen geri dönülemez noktalara kadar da devam edildiği görülür, hazır verip veriştirirken karşımızdaki kişiye.

Sözlerimizi, düşüncelerimizi akıl süzgecinden geçirdikten sonra sarfetmemiz yolundaki en büyük engeldir bağırmak. Yapısı gereği hızlıdır, öylesine söylenen bir söz bazen karşıdakinin kalbinde iyileşmeyecek yaralar açabilir.

Sesin ortamdan geçmediğini, şiddetin karşıdakinin önemseyeceği düzeyde olmadığını düşünmekten ileri gelir. Bağırmak, bir iki istisnası göz ardı edildiğinde, bağrını yırtmaktır önemsenmek için.

Kendi önemsizliğini karşıda olan herkesin, her olayın önemine yaymaya çalışma ve böylece rahatlama girişimidir.

Bencilcedir...

Öfkenizi dışarıya boşaltmanın, kendinizi rahatlatmanın, hatta bazen içinizdeki sıkıntı ya da üzüntüyü söküp atmanın en kolay yolu. Ama insanların kulaklarını tırmalamamak açısından bir odaya kapanıp yapmakta fayda vardır.

Kendisinden uzak kalmış olanlar çok bağırır.

En tatlı ses tonumuzu elalemlere verdiğimizden, en yakınımızdakilere kalan.

Çok bağıran bana az duyurur.

Üstelik kendi sesinden beni de duymaz olur.

Kalır tek başına.

Ses; duyulmuyor diye değil duyulsun diye yapılandır. Kendini, başkalarına farketirmektir.

Azarlamak eylemini gerçekleştirenlerin, olmazsa olmazıdır.

Karlı bir dağın tepesindeyseniz, çığ düşmesine sebep olabilir. Her yerde yapılmaması lazım.

İçinizden yükselenleri dışa vurmak ihtiyacı doğduğunda başvurulan en kolay yöntem... Evdeyseniz yastığa boğarsızın sesinizi. Sesinizin sonuna kadar yırtındıktan sonra da tatmin sağlanmadıysa açar ağzınızı beklersiniz...

Askerde hergün, ses tellerini yırtarcasına yapıldıktan sonra, sivil hayatta özlenebilen hareket.

Küfretmek ile süslendiğinde ruhu şööööyle bir meltem esintisi gibi serinleten şeydir.

İnsanların birbirine bağırmadığı bir dünya dileğiyle...

Siz siz olun, bağırmayan siz olun.

www.eksisozluk.com

17 Şubat 2011 Perşembe

BAĞIRMAK 1

BAĞIRMAK

Bağırmak hayatımızın çeşitli alanlarında karşımıza çıkan bir aksiyondur. İnsanoğlu şüphesiz içinde bulunduğu duruma göre tepki verir. Kimi zaman bir korkuyla, kimi zaman bir harekete karşılık olarak bu tepkiyi sergiler.

Bağırmak eyleminin bizde nasıl dönüşümleri oluyor ya da ne kazandırıp bize ne kaybettiriyor…

Yüksek sesle sesleniş sinirlenmek sonucunda sesi fazla yükseltmektir. Kimi zaman bir bakıma kişinin kontrolden çıkma noktasıdır bağırmak. Bireyin kendini ifade ediş çabasında sesle ilgili, yani modülasyon sürecinde son nokta…

Karşımızdakiler bizi anlamadığında istem dışı olarak sesimizi yükseltebilir hatta haykırırız. Çoğu zaman ise bunu kabullenmeyip “ne bağırması ya bağırmıyorum ki sadece söylüyorum” şeklinde sözler sarfederiz. Aslında ifade edemeyiş anında gayri ihtiyari yapılan bir harekettir bu. Konuyu anlattığımızda karşı taraf anlamamışsa eğer biz de o gün sinirliysek bu eylem gerçekleşir. Ya da birine bir konu anlatıyorsanız ve bu konu size çok basit geliyorsa ve o kişi de anlamamışsa yine bağırmak eylemimiz gerçekleşebilir. Burada bir an önce konuyu anlaşılır kılmak isteğimiz bulunur oysa her insanın algılama sürecinin aynı ölçülerde gerçekleşmeyeceğini akıldan çıkarmamak gerekir.

Kişilerin her biri aynı yöntemle anlayamayabilirler bağırmak o zaman kişiye baskı yapar, konsantrasyon bozar hatta gerginlik yaratır ve ters tepki olarak olumsuz sonuçla karşımıza çıkar. Böylesi durumlarda başarısızlık kaçınılmaz olur ve anlatamadığımıza üzülürüz, olaya yaklaşımımızın önemi büyüktür burada…

Anlatırken ya da kendimizi ifade ederken o anki psikolojik durumun da önemi vardır. Bizler biliyorsak da karşımızdakinin bilmesine gerek yoktur.

Acelecilikte vardır. Sorulduğunda burada ne oluyor diye anlatmak istememe hali de vardır.

Bağırmak öfkenizi dışarıya boşaltmanın, kendinizi rahatlatmanın hatta bazen içinizdeki sıkıntı veya üzüntüyü söküp atmanın en kolay yoludur ama insanların kulaklarını tırmalamamak açısından bir odaya kapanıp yapmakta fayda vardır! Bencillikten uzak durmuş oluruz odaya gittiğimizde ve ortamdan uzaklaşırız ve düşünürüz.

Neden bunlar oluyor diye kendi kendimize sorarız. Bu durum bir bakıma olayları gözden geçirmektir.
Harcadığımız çaba, nasıl oldu neden oldu şeklindedir. Sonraki kendimi tutamadım sıkıntı, gerginlik oluyor işte ne yapacaksın özür dilerim veya kusura bakma böyle olmasını istemezdim şeklinde bir tezahürdür.

Öfkelenmek bazen çaresizliktir ama çaresiz olmayalım da… Olaylara bakışta “elden ne gelircilik” anlayışını bırakıp gücümüz yettiğince sabırla ve anlayışla hayatımıza devam edelim. Hele böylesi zor zamanlarda mücadele bunu gerektiriyorsa…
Kendisinden uzak kalmış olanlar çok bağırır…

Böyle durumlarda ise senin olduğunun farkındayım mesajı vardır “seni gördüm, sen de beni gördün” ün bir göstergesidir bu da... Selamı ulaştırabilme çabasıdır. Ses duyulmuyor diye değil duyulsun diye yapılandır, kendini başkalarına farkettirmedir.

Azarlamak eylemini gerçekleştirenlerin, olmazsa olmazıdır bu. Hata yapıldığında ortaya çıkar amaç hatanın yapılmamasını sağlamaktır. Halbuki ters teper azarlanan kişi o kişiye kızar eğer gayretli ise “sanki bir suçlu ben miyim” diye karşılık alır.

Kişinin üzülmesine neden olur hatta o kadar kişi içinde küçük düşürüldüğünü düşünür karşıdaki kişi. Kızar hatta ortamdan ayrılmayı dahi düşünür. Bu durum tartışmalara dahi yol açar. Oysa böyle durumda da yapılması gereken o kişiyi kazanmaktır. En önemlisi samimiyetten şüphe etmemektir. Hata varsa birebir konuşmadır.

Askerde her gün ses tellerini yırtarcasına yaptıktan sonra sivil hayatda özlenebilen eylem biçimi…

Ayrıca kuvvetli motivasyon aracımız…
Bir bakıma beyin yıkama fonksiyonu görerek konsantrasyon sağlamaktadır. Söylenen sözler kısadır hareketle uyumludur, bağırılarak beyine işlenmesi sağlanmaktadır. Dikkat çekme unsuru vardır.

Ya da bir karlı bir dağın zirvesinde bulunuyorsanız bu eyleminizle bir çığ düşmesine sebep olabilirsiniz. Yani her yerde ve her durumda yapılmaması gerek! Çünkü bağırmak burada basınca neden olduğundan kardan koca bir kütlenin altında bırakabilir bizi. Birilerini canından bezdirebilirsiniz bu yükün ağırlığı altında. Canından edebilirsiniz.

İnsanların birbirine bağırmadığı bir dünya dileğiyle...

Siz siz olun, bağırmayan siz olun.


Özgür Karakaya
www.guncelegitim.com

19 Aralık 2010 Pazar

TAM BİR YAPRAK DÖKÜMÜ

TAM BİR YAPRAK DÖKÜMÜ

Mahalle gibi olan sitede herkes tanırdı onu. Çok bilmiş, tuttuğunu koparan, anaç kadındı Zekiye hanım.

A'dan Z'ye, her harfin oluşturduğu 12 bloktan ve 10'ar daireden oluşan sitede, henüz çevre düzeni yapılmamış, ısınma için kombiler takılmamış, ara sıra taşıma suyuyla idare ettiğimiz binanın üçüncü katında onlar, beşinci katında biz oturuyorduk.
Annem ve Zekiye hanım komşuluktan öte dost, hatta kardeş kadar yakın olmuşlardı. Gündüzleri evde oldukları için birlikte zaman geçiriyor, pişirdiklerinden tabak tabak birbirlerine veriyorlardı.

O zamanlar ben okulu yeni bitirmiş, iş hayatına yeni başlamış, bir dergide çalıştığım için akşamları geç gelip sabahları erken gidiyordum. Sitede neler olup bitiyor, o gün binanın, evin ne gibi sorunu olmuş annemden öğreniyordum.
Zekiye hanım evlerinin direğiydi. Evi her bakımdan çekip çeviren kendisiydi. Çekilmez bir kocası, laf anlamaz iki oğlu vardı. Her iki oğlu da ilkokulu bitirip, ortaokuldan terkti.

Eğitim, hele ki okul eğitimi onlardan çok uzaktı. Baba, bir bakanlıkta çalışmış, şoför emeklisiydi. Emekli parası ile bir taksi plakası satın almış, bir de taksicilikte kullanacakları yeni bir araba almışlardı. Araba onlar için yeni doğmuş bebek gibiydi. Hayatları onun çevresinde geçiyordu. Kova kova sularla yıkıyor, kuruluyor, parlatıyorlardı. Hatta bir gece dergiden geç döndüğümde evin balkonundan kocasının yol kenarında duran arabasını tuttuğu el feneri ile kontrol ettiğini görmüştüm. Onlar için araba umuttu...

İki oğlu ve kocası vardiyalı çalışıp taksiyi hiç boş bırakmıyorlardı. Ya küçük oğlu, ya da büyük oğlu, seyrek de olsa babaları kullanıyordu arabayı. Bir şekilde oğullarının eğitimle kazanamadıkları mesleklerini, babaları bu şekilde sağlayarak iş sahibi, meslek sahibi yapmıştı.
Bir akşam annem hararetli bir şekilde apartmanın merdiveninde, küçük kardeşin abisini elinde bıçakla kovaladığını, ağza alınmayacak küfürleri sarf ettiğini, birinci katın apartman penceresinden boşluğa atlayıp zor kaçtığını anlatmıştı.

Zekiye hanım annemde teselli bulmuş, ayılıp bayılmış, sakinleştirene kadar bayağı uğraştığını anlatmıştı. Birkaç gece eve gelmediğini, aralarında çıkan tartışmanın kaynağını bile bilinmezken büyük oğlunu göremez olmuştu.

Büyük oğlu bir gün çıkagelmiş, yanında da bir kızı getirmiş, biz evleneceğiz demişti. Zekiye hanım yine annemle dertleşmiş; "Bunlar yerine taş doğursaymışım…" deyip, "Allah bana niye kız evlat vermedi" deyip yazıklanmıştı.

Evliliğin ilk zamanları, aynı evde yaşanılan sorunlar büyüyünce ayrı eve çıkarmışlardı.büyük oğullarını… Küçük oğlunu kendisine benzetip; "bundan bana bir zarar gelmedi, ama büyük olan tıpkı babası, zarar gelir ondan" deyip uzaklaşmıştı ondan…

Oğlu ve kocası taksiciliğe devam etmiş, sabahı akşamı olmayan bir yaşamın zorluğundan yakınmaya başlamışlardı. Sonunda, oğlu ile nöbetleşe çalışacak bir şoförle anlaşmışlardı ve böylece emekli kocası daha çok yorulmayacaktı.

Sorunlar, tartışmalar hiç bitmiyordu. Koca ile anlaşamıyor, sık sık kavga ediyor, tartışmalar bizim kattan duyuluyordu.
Zekiye Hanımı, bizim evde salonda iken, ara sıra saçlarını örttüğü tülbenti ile başını sımsıkı sarmış, tek gözü morarmış, eli başında koltuğa yaslanmış bir şekilde oturur görmüştüm.

Zekiye hanımın her halinden evde sorunlarının büyüdüğü, hatta şiddete dönüştüğü anlaşılıyordu. O gece salonda misafirimiz olmuştu. Kocası değil aşağı inmesine üçüncü katın kapısından geçmesine bile izin vermeyip, hırsından ateş püskürüyordu.

Büyük oğlunun bir bebeği olmuş, ardından yeni bir kadını sevdiğini, diğeri ile boşanacağını söylemiş, sorunları yetmezmiş gibi sorunlara sorun eklenmişti. Küçük oğul abisi eve geldiğinden evi terk etmiş, karı koca onca sorunun içerisinde kendi sorunlarını bir kenara bırakmış, ne yapacaklarına çare ararlarken işin içinden çıkamaz olmuşlardı.

Küçük oğlu da sanki abisine nispet edercesine, yanına bir kız almış, anne bu senin gelinin olacak, deyip kaçırdığı, sevdiği kızı ana evine getirmişti. Zekiye Hanım,nikahsız olmaz deyip alelacele küçük oğlunu da evlendirmişti.

Yaşanılan olaylar gazetelerin üçüncü sayfa haberlerini aratmıyordu.

Gelin iyiydi, uysaldı, Zekiye hanım'ı anne bilmişti, aynı evde yaşayacaklardı. Gelin kaynanadan çok, ana kız gibi iyi anlaşıyorlardı. Oğlu tekrar takside çalışmaya başlamıştı. Gelinin ikiz bebeğe hamile olduğu anlaşılınca, ev bayram havasına dönmüştü.

Kız evlat isterken ikiz kız torunu olmuştu. Günler bebeklerle, yaşam kaygısıyla, ara sıra dışarıya pek taşmadan tartışmalarla yaşayıp gidiyorlardı.

Çocuklar büyümüş, ev kalabalıklaşmış, evdeki sorunlar, evin ekonomisi de büyüyünce katlanılmaz hale gelmişti.

Yine bir gün Zekiye hanım üstü başı yırtık, saçı başı dağınık kendisini apartmandan dışarı atmış, canını zor kurtarmıştı. Zekiye hanım kocası ile kavga etmiş, uzun bir süre eve de girememişti.

O kavga ailenin de sonu olmuştu. İçerde neler olmuş biz de bilmiyorduk. Zekiye hanım bir daha o eve girmedi. Gelin iki çocukla bir başına kalmıştı. Küçük oğlu kuaförde çalışan bir kadına aşık olmuş, tüm sorumluluklarını unutup uzun bir süre ortalıktan kaybolmuştu. Çocuklar baba diye ağlamış, gelin de kayınbabanın evine sığamaz olmuştu.

Tam bir yaprak dökümü idi. Gelin kaynana aynı evde, bir göz odada birlikte yaşamaya karar verseler de yürütememişlerdi. Gelin markette çalışmayı sürdürmüş, aldığı asgari ücret neredeyse kirayı karşılıyordu. Ana da, baba da yoktu. İki elti anlaşmış aynı evde yaşamaya karar verseler de kısa sürede evlerini ayırmışlardı.

Batıkent'in sitelerinin birinde depodan bozma, siteye gelir olsun diye kiraya verilen, bir yerde kiraya çıkmışlardı.
Uzun bir süre haber alamamıştık. Bir bayram sabahı gelin hanım ve kız torunlar babamın bayramını kutlamak için ziyarete gelmişlerdi.

Zekiye hanım geceli gündüzlü, meslekleri doktorluk olan bir ailenin yanında bebeklerine bakıyor, sadece pazar günleri izin kullanıyor, o zamanda da torunlarını görmek isterse dışarıda bir yerde görüşüyorlardı.

"Zira annemle de aramız açıldı. Şu an en kötü insan benim onun için" demişti gelin hanım. Kızlar büyümüş, genç kızlığa adım atmışlardı. Liseye başlamış, çocuk gelişimi bölümünü tercih ederek meslek sahibi olmaya çalışıyorlardı.

Babam, "En kötü koca bile, kocasızlıktan iyidir…" sözüne dayanarak, "babaları ile görüşüyorlar mı çocuklar?" deyip, tekrar birleşme ihtimalinin olup olmadığını soruyordu.

"Asla, bunca yaşadığım zorluklarla buralara kadar geldikten sonra, asla!.." deyip kararının kesin olduğunu net bir şekilde belirtmişti gelin hanım... "Çocuklar babasız kalmasın diyorsanız eğer, istedikleri zaman görüşüyorlar. Zaten hayırsız bir babadan ne yarar gelir ki çocuklara…" deyip başını öne eğmişti.

“Şu an çalışmıyorum, sağlığımdan dolayı, ama iyileştim, tekrar işime döneceğim. Kimselerin bir faydasını görmedim ben.”
Babam: “Peki, çocukların babası ne yapıyormuş, bir haber var mı, gelip gidiyor mu? diye sormuştu gelin hanıma…

Babamın bu sorusuna ikizlerden biri yanıt verdi: "Babam üç aydır bizi aramıyor", Annesi duruma açıklık getirmek için söze devam etmişti. "Babaları bir kavgaya karışmış. Kavgada yaralama varmış, sonunda yakalanmış. Ceza olarak da okuma cezası verilmiş, bu tür bir kavgaya, ancak eğitimsiz insanlar karışır, demiş Yargıç…."

İkizlerden diğeri de söze girmişti, "Hem de 12 kitap okuyacak, bir de 200 adet fidan dikecekmiş babam!.." deyip verilen cezaya şaştıklarını belirtmişlerdi.

Şaşkınlık bizi de almıştı. Ne güzel bir cezaydı. Cezanın da güzeli oluyormuş demek ki... Arkası arkasına soruları sormuştuk. Ne kadar sürede, hangi kitapları okuyacaktı, okuduğunu nasıl anlayacaklardı. Fidanları nereden alıp, nereye dikecekti...

"Zaman olarak kısıtlamamışlar babamı, okuyacağı kitabı kendi seçecekmiş, kalınlığı da, 100 sayfanın altında olmayacakmış, okuduğu kitabın özetini yazılı sunacakmış," deyip sevimli, çok bilmiş bir şekilde babasının cezasını bize anlatıyordu.

Gelinin, bunca yaşadığı olumsuzluğa rağmen kocasını hala kabul etmemesindeki kararlılığını takdir etmiştim doğrusu... Her iki genç kızın annelerinin bu kararında yanında olması ayrı bir güven kaynağıydı.

Babamın oturduğu koltuğun çevresinde duran sağlı sollu kitaplar, her odada bulunan kitaplıklarda ayrı ayrı konuları içeren kitaplar; nasıl olurda birilerinin okuması için ceza niteliği taşıyacaktı, şaşa kalıştım...

Kitap okuma ceza olarak verildiğine göre, okumanın bedeli büyük olsa gerekti...

Okumayan biri için, okumak ne büyük bir cezaydı...

Yener Balta, 16.12.2010

xxx
Yener Hanım,
Kutlarım.

Çok güzel olmuş.
Kutlarım. Çok küçük ayrıtılar bile gözünden kaçmamış...
Aferin demekten başka sözüm yok sana...

Av. Eren Bilge, 16.12.2010

xxxxx
14 Ocak 2011
Orhan Okuducu
Tebrikler Yener, devam...

xxxxx
Gizem Zencirci
Gerçekten çok güzel olmuş, ellerine sağlık teyzecim.

15 Aralık 2010 Çarşamba

% 99.9

% 99.9

YÜZDE DOKSAN DOKUZ NOKTA DOKUZ...

Yaşa bağlı göz bozukluğu başlamış bile...
Sadece bilgisayarla çalışırken taktığım gözlüğün numarası ilerlemiş, bunun yanında bir de yakın gözlüğüm olmuştu.
Annemin ve babamın da gözlükleri için ara sıra uğradığım tanıdık gözlükçüye gitmiştim. Her zaman karşıladığı gibi, sıcak bir karşılama ile buyur etti beni dükkânına. Halimi hatırımı sorduktan sonra, gözlük reçetemi ona uzatmıştım.
Hemen hemen aynı yaşlardaydık. O da başının üzerinde taşıdığı yakın gözlüğünü burnunun üzerine indirmiş, bana yazılan reçeteyi okurken, kendi durumunu göstererek gülümsemişti.
"Yakın ve uzak numaralar aynı gözlükte yapılabiliyormuş, ne dersiniz?" diye sordum. "Bana kalırsa önermem" dedi. "Açı olarak dar bir alanı görürsünüz, göz yerine baş hareket eder baktığınız yana, pek kullanışlı olmaz. Her ikisini ayrı çerçevelerde yapalım. Hem fiyatı da yüksek, kullanamazsanız masrafa yazık..." diyerek kendinden çok müşteriyi düşünür, dürüst bir esnaflık sergileyerek konuşmuştu. İşi bilen o olduğu için onun kararının daha doğru olacağını düşündüm.
Önceki gözlüğümü sürekli kullanacağım numara için düşünmüştü. Devletin ödediği 45 TL.'lik olan kısmı da, en ucuzundan bir çerçeve beğenip, yakın gözlüğün camlarını da ona takacaktı. Dürbün gibi bir aleti gözüme, diğer ucunu da kendi gözüne dayamış;
"Gözlerinizin odak noktasını alacağım" demişti.
Birkaç kişinin ancak ayakta durabileceği genişlikte dükkânına bir müşterisi daha gelmişti. O kişiyi de olabildiğince sıcak karşılamış, gözlüklerinin küçük bir işlemi kaldığından biraz bekleteceğini söylemişti.
Efendim, Kızılay yine kızıl kıyamet... Yine eylem yapıyorlarmış, öğrenciler YÖK' ü protesto ediyorlarmış. Sıcak bir yandan, ses bir yandan, kalabalık deseniz öyle, eylemcilerden çok polis var ortada..." diye sohbetine başlamıştı yeni giren müşteri...
"Bir de elimde şu ağır mı ağır..." Ayağının yanında yere bıraktığı kedili köpekli naylon poşeti göstererek... "Bizim kızın, köpeğinin maması. İnanır mısınız? Tam tamına 50 TL. ödedim. 3 Kg.'lık poşete. Şimdi sizden gözlüğümü teslim alacağım, vereceğim ücret bundan ucuz..." diye söyleyip duraksadı.
Tezgaha bitişik sandalyede, arkam hafif kapıya dönük otururken, konuşan müşteriye dönerek; "Değmez mi?" diye söze karıştım. "Benim de köpeğim var, harika yaratıklar" dedim. "Bir de gezdirmesi olmasa, sabahın köründe" diye devam ettim.
Gözlükler unutulmuş, sohbet gözlüklerin yerini almıştı.
"Sabahın körü dediniz de, bizim oğlan... Kreşe gidiyor, annemiz de çalıştığı için, evden ilk o çıkıyor. Servise yetişebilmesi için, sabahın altısında kalkmazsak olmuyor. Onu hazırlamak, zaten tüm zamanımızı alıyor. Kalksa bile bir bardak sütü içirene kadar bir çaba, tuvalet için bir sürü zaman, henüz kendi temizliğini yapamadığı için "bittiii" sesi ile koşuyoruz yanına..."
"Kaç yaşında oldu sizin oğlan?" diye sordu müşteri.
"Tam dört yaşında, bir sorular soruyor bazen şaşırıp kalıyorum. Geçen gün sorduğu soru karşısında dondum kaldım! Ne sorsa beğenirsiniz!..
"Baba, uçaklar ne ile çalışır" diye sormuştu. "Dört yaşında bir çocuk bu soruyu nasıl sorar diye ilkin şaşırmış, ikincisi hiç bir zaman düşünmediğim uçağın yakıtının ne olduğuydu?"
"Sizler biliyor musunuz?" deyip bize sormuştu... Bize yanıt hakkını vermeden cevabı açıkladı, meğer hidrojenle çalışırmış uçaklar..." deyip sorulan soruyu yanıtlamış, şaşkınlığını hala yaşıyordu.
Hatta geçen gün "Baba Allah var mı?" diye sormuştu. Buyrun bakalım!..
"Hidrojen cevabı bu soruya göre çok kolay kalmıştı. Şimdi, dört yaşındaki bir çocuğa bu sorunun cevabını nasıl verecektim. Kendi doğrularıma, kendi bildiklerime, kendi inancıma göre mi verecektim, yoksa çevrenin kendisini kabul edeceği şekilde mi verecektim, bilemiyordum."
Diğer müşteri söze karışmış,
"Olur mu efendim herkesin bildiği genel geçerli bir doğruyken, çoğunluğun bildiği doğrudan ayrılıp, kendi doğrularınla çocuğa cevap verdiğinde, yüzde doksan dokuzun fikri o iken, azınlıkta kalıp kendi doğrularını verdiğinde...
Sözü gözlükçü devralmış,
"Dışlanacak, kabul görmeyecek... diye devam ederken,
Söze ben katılmıştım,
"Yüzde doksan dokuz nokta dokuzun dışında olan babamın açıklamasından, çok memnunum…" deyip, ayaklanmıştım.
İyi günler dileyip, iki gün sonra uğrayacağım gözlükçüden çıkarken, aynı fikirde olmanın mutluluğu hepimizin yüzünde tebessüme dönüşmüştü.

Yener BALTA,
14 ARALIK 2010

25 Kasım 2010 Perşembe

ASALAKLAR

ASALAKLAR...

Karşımıza sık sık çıkabilecek insan türü... Bu tür insanlar, sizdeki her şeyi paylaşmaya hazırdır. Ama, siz onun hiç bir şeyini paylaşmazsınız. Zira, paylaşacak hiçbir şeye sahip değillerdir.

Enteresan bir yaşam tarzı!..

Aslında asalaklar birazcık akıllı olsa veya kaynaklarını etkin kullanımı hakkında öğretiler ile donatılsa, yaşantılarını süper bir yaşam şekline dönüşebilirler. Oysa ki asalak, üzerinde yaşadığı formu (!) sonuna kadar sömürerek, aslında kendi sonunu hazırlar... Yiyip bitirdiği kendisidir.

Kurtulmak için tek yapılması gereken, kendisinden bir şey istemektir.

Bir organizmanın içinde veya üzerinde yaşayarak ona zarar veren veya ondan beslenen yaşam formu. Asalakların başka organizmalara ihtiyaç duymalarının nedeni, besinlerini kendi başlarına sağlayamamalarıdır.

Bunlardan bazıları devamlı, bazıları ise geçici asalaklardır. Devamlı asalaklar bazı hayati organlarını yitirerek bağımsız yaşayamayacak hale gelmiş olanlardır.

Alıntı: Ekşi Sözlük

Yener Balta,
24 KASIM 2010

11 Kasım 2010 Perşembe

BİR KURBAN BAYRAMI

BİR KURBAN BAYRAMI

Bayramları oldum olası sevmem.
Çocukluğumda yeni giysilerin bayram adı altında alınması beni hiç mutlu etmezdi.
Bir çift rugan ayakkabının her çocuk gibi benim de başucuma konması heyecan vericiydi. Ayakkabının bayram diye değil, ihtiyacım olduğu için alınması daha da mutlu ederdi. Zaten annem ve babamın bayram için bana yeni bir şey almasına izin vermez, alsalar da bayram günlerinde giymeyi hiç sevmezdim.
Hele hele bayram günleri bize gelen büyüklerin yüzüme doğru ittikleri şefkatten uzak ellerinİ hiç mi hiç öpmezdim. Annemle bu konuda hiç anlaşamazdık. Annem daha bir geleneğe bağlı olduğu için, belki de anne olduğu için büyüklerin ellerinden öpmemiz için pek ısrarcıydı.
Bayram öncesi evde yaşanan gerginlik, alışılagelmiş düzenin bozulup, bizim için değil, gelecek olanlar için temizlenmesi, düzenlenmesi, hazırlanması evin huzurunu kaçıran nedenlerdendi. Annem de babam da aile büyüğü sayılırdı, bir iki gidilen ziyaret dışında hep bize gelinirdi.
Şeker Bayramında, sütlaç, zerde, yuvarlama yapılır, yuvarlamanın yapılış aşamasında aramızda çok tartışmalar olurdu. Zira annem dört kızının dördünü birden tıpkı kendi annesinin, kendi kardeşlerini topladığı gibi sofraya oturtup yuvarlamamızı isterdi. Altı kişilik ailemiz için yapılmış olsaydı neyse ne de, gelenleri de düşünüp yapılan yuvarlama işleminden kollarımızın ve bileklerimiz ağrırdı.
Bayramların güzel yanı yok muydu? Bu bayram sonrasında unutulmaz sohbetlere dalardık. Yuvarlamanın tek tek yuvarlanmasındaki eziyeti çekmemek için yeni formüller arardık.
Şimdi istense de bir araya gelmek mümkün değil artık. Ne büyüklerimiz kaldı, ne bayram heyecanları, ne de bayramların anlamı!..
Kurban kesmek bizim ailede hiç kabul görmeyen bir ibadetti. Bir cana kıymak, ne acı. Bazen kurban eti yerken kesildiği aklıma gelince boğazıma düğümlenen lokmaları yemekten vazgeçerdim.
Ben, ilkokul çağlarındayken bizim kesmediğimizi bilen ve kendisi de kurban kesmeyen dayım, kurbanı bizim evin bahçesinde kestirmiş, etini de İhtiyacı olana dağıtarak ibadetini yerine getirmişti.
Bir kurban bayramından aklımda kalan, beton zeminli bahçemizin, mutfak penceresinin demir parmaklığına iple bağlanan koyunun, kesme zamanı gelince de orada kesilmesiydi.
Bir leğene su koyup getirmemi istemişlerdi. Sanırım kesilmeden önce son bir kez su içmesi içindi hayvanın.
Kurbanın gözlerini beyaz bir bezle, ön ve arka ayaklarını da iple bağlayıp yere yan yatırdıklarını görmüştüm. Anlayamadığım Arapça kelimeler birbiri ardına sıralanırken, kesecek olan kişinin elinde bıçağı görmemle içeri kaçtığımı anımsıyorum.
Çıktığımda baş gövdeden ayrılmış, derisi yüzülüyordu. Kesilen yer kan gölüne dönmüştü. Akan kan mutfak penceresinden içeri uzatılan hortumdan gelen su ile yıkanmıştı.
Deri yüzülme işleminden sonra iç organlarının çıkarılmasına sıra gelmişti. Yere dizilen leğenlere hayvanın eti, butu, içi, dışı, artanı konmak için gruplanmıştı. Mide, ciğer, böbrek, bağırsaklar derken karın bölümüne gelince herkes bir duralamıştı. Büyüklerin kimisi ayakta, kimisi çömelmiş yerde kendi aralarında konuşurlarken kesilen kurbanın gebe olduğu anlaşılmıştı. Kurbanın kabul olup olmayacağı, ne yapılması gerektiği, kesmeden önce satıcıların bunu bile bile satmaları derken kendi aralarında geçerlilik nedeni ararlarken, işin içinden bir şekilde çıkmışlardı. Kendimce araladığım aralıktan küreğin içinde duran, sıvı zar kesesinin içinde mini minnacık şeffaf bir kuzu görmüştüm. Bir baş, dört ayak ve gövde tamamıyla seçiliyordu. İki küçük kara nokta gözlerinin çukuru olsa gerekti.
Sokağın alt kısmında kalan beton bahçemizde konuşmalar uğultu halinde kulağımda gezinirken, sokaktan geçen kamyonetin megafonundan çıkan metalik ses, "kurbanlarınızı Türk Hava Kurumu'na bağışlayın" anonsu yapılıyordu.
YENER BALTA, 10 KASIM 2010

9 Kasım 2010 Salı

TEYZEM

TEYZEM

Kapıda kızı karşılamıştı bizi. "Hoş geldiniz" deyip telefondaki kişiye bizim geldiğimizi söylüyordu.
Uzun yıllar sonra karşılaşmanın ardından soğuk denecek bir kucaklaşmaydı bizimkisi. Aynı kardeşlerin, aynı yıl, aynı gün doğan çocuklarıydık oysaki. Yıllar, çocukluğumuzdaki arkadaşlığımızdan bir şeyleri alıp götürmüştü.
"Teyzem nerede?" diye sordum.
"Teyzen odasında, birazdan gelir o da yanımıza" demişti.
Teyzemin salona gelişini beklemeden, yeni taşındıkları evde, uzun koridorun sonunda bulunan odasına gittiğimde kapıya sırtı dönük, odanın ortasında plastik sandalyede oturuyordu. Önünde küçük bir sehpa, sehpada bulunan kâsede kuruyemiş kabukları vardı. Bir de çubuk kraker. Annem de çok severdi o krakerleri... Halı yoktu odasında. Bir küçük televizyon, kapı girişinde tek kişilik yatak duvara dayalı yerleştirilmişti. Sanki her an gidecek, ya da henüz kendisine ait eşyalar gelecek havasındaydı.
Eski evlerinde hakim olan, nem, kasvet bu evde yoktu. Dışarıda bulunan güneş, camın izin verdiği ölçüde içeriyi aydınlatıyor, ısıtıyordu. Pencereden görünen parkın yıllanmış ağaçları orman havası veriyordu.
"Merhaba Teyze, ne yapıyorsun böyle, burada?" diye sormuştum.
"Aha geliym" demişti Antep şivesiyle. Yerde yatay şeklinde duran metal bastonuna uzanmıştı. Annem de metal bastonunu yanına yere koyardı. Bir yere dayadığında, yere düşerse çok ses çıkartmasın diye.
Oturduğu sandalyeden kalkmasına yardım etmiştim. Sarıldım, sımsıkı, tıpkı anneme sarılır gibi. Annemin kokusunu bulamasam da teyzemde, annemden çok şey bulabiliyordum. Ne de olsa kardeşlerdi. Dudakları sımsıkı kapalı iki yanağımdan öpmüştü. Nedenini biliyordum, ağzım kokarda huylanır bizim kızlar diye düşündüğündendi...
Bir eliyle bastonundan destek almıştı, diğer koluna da ben girmiş destek oluyordum. O uzun ince koridorda yan yana yürümemiz zor olacaktı. Çıktım kolundan. Yavaş yavaş diğer eliyle duvardan destek alarak yürüyordu.
Kızı bana seslenmiş, "Sen gel hele, o gelir, birini gördü mü şımarır!.." demişti. Oysaki şımarmamıştı. Kendisiyle ihtiyaçları dışında ilgilenen birilerinin, kendisini görmek için gelen bizlerin sevgisi ve ilgisi onun hoşuna gitmişti. Kimin gitmezdi, kim isterdi kendine duyulan bir iki saatlik ilgiden mahrum kalmayı.
Salona gelmişti, kapıya en yakın koltuğa yavaşça oturmuş, oturduktan sonra;
"Eh hoş geldiniz hele" demiş, der demez bir kez daha yanına gidip oturduğu yerden kendisine sarılmış, geçmiş olsun teyze demiştim.
Dört yıla yakın bir süredir kendisini görmemiş, sık sık rahatsızlandığını duymuştum. Hepsinde de hastanenin aciline götürülmüş, kısa süre sonra çıkarılmıştı. Bu acı heyecanın ne demek olduğunu iyi bilirdim, tıpkı annemi götürüşlerimizde olduğu gibi.
Yanımda kendisi için aldığım armağanı getirmiştim. İlkin bir çift el yüz havlusunun paketini açıp;
"Çam sakızı çoban armağanı teyze!" diyerek uzatmıştım.
Çıkarttığımda "Pek de güzelmiş!" dedi.
"İstersen kullan, istersen kaldır teyze sen bilirsin…" dedim.
Kızı; "Kullanmasın da çeyizine mi kaldırsın…" diye söze karışmıştı.
Bildiğim kadarı ile kullanılmaya kıyılamayan bu tür armağanlar daha sonra gidilecek bir ziyaret için götürülebilecek en iyi armağan olurdu.
Sabahları erken kalktığından kahvaltı hazırlayanı olmadığı için bisküvi ve sütü tercih etmiş, paketlerini de mutfağa bırakmıştım.
Döndüğümde gözleri dolu doluydu, tutamadı gözyaşlarını. Kendimi tutamadım, ben de ağladım…
Kızı; "Durmadan ağlar, ağıdı hiç bitmez!.." diyerek söylenmişti. Elbette duygulanacaktı… Belki o da çok sevdiği kardeşini bizleri görünce hatırlamıştı. Tıpkı benim onu gördüğümde annemi hatırladığım gibi...
Teyzem, başka bir şehirde bulunan diğer teyzemi ziyarete gitmiş; böylece tüm sorumluluklarını çoktan geride bırakıp sadece sağlıkları ile ilgilenen teyzemler bir araya gelmişlerdi. Orada da aynı rahatsızlıkla acile gitmiş, kızı yanına giderek, alıp evlerine gelmişlerdi. Anneleri üzerindeki paylaşılması gereken eşit sorumluluk kendisi ile yaşayan kardeşlerine bırakılmış, sadece onun annesiymiş gibi; "İşi ne baksın" denilip, diğer kızları hiç ilgilenmemişlerdi.
"Daha ne kadar buradasın? Yine gel, ne istersen söyle de yapayım sana" demişti. "Olur mu öyle şey teyze, kıyabilir miyim sana hiç!" demiştim. "Sayılı gün gelirim dersem yalan olur, gelirsem de sürpriz. Seni geldim gördüm, elini öptüm ya teyze, bakalım, gelmeye çalışırım" demiştim.
Üzerindeki elbise annemin giydiği elbiseler gibiydi. V yaka, kumaşın kendi renginin tonlarında minik çiçek desenli, uzunluğu dizlerinin altında bitiveriyordu. "Elbisen çok güzelmiş teyze!" dedim. "Sağ ol, kızım aldı" demişti. Başka şehirde yaşayan kızını ima ederek…
Annem ne zaman teyzemle bir araya gelse üzerindeki giysiler gibi giysiler armağan ederdi. Ya da kendisine aldığı, hiç giymediği giysileri ona verirdi. Aralarında bu tür giysi armağanları çok olurdu.
Kızı, teyzemin duymayacağı bir sesle tuvalet sorunu olduğunu, kendisini tutamadığını söylemiş, kışın da koridora ve odasına halı açmayacağını söylemişti. Kolay yürümesi için anneme doktorun tavsiye ettiği gibi koridor boyunca tutunabileceği bir tutamak önermiştim.
"Aman sorma, bu yeni ev sahibi bir çivi çakmamıza bile izin vermedi, baksana duvarlar bomboş" demişti.
Teyzem sessizdi, söze az karışıyordu, bir şey söylese de söylediğinden çok açıklamasını yapıyordu. Çantamdan fotoğraf makinemi çıkartmış, daha ne olduğunu anlamadan fotoğrafını çekmiştim.
"O ne kızım elinde ki?" diye sormuştu.
"Senin fotoğrafını çekmek istiyorum" dedim.
"Ey" diyerek oturuşuna çekidüzen vermiş, eliyle topuz yaptığı bembeyaz saçlarının iki yanını geriye doğru sıvazlamıştı. Çektiğim kareyi ona da göstermiştim.
"Beh kele, ne de yavan çıkmışım" demişti, koyu kıvam Antep şivesiyle.
Kızı söze karışıp, "Hala güzellik derdinde, sanki yarışmaya gönderecek…" demişti. Yanına gitmiş, boynuna sarılarak birlikte de fotoğraf çektirmiştik. Bir de iyice yanaşıp portresini çekmiştim. Annemin de çok portresi vardı bende.
"Çekme yeter heerif" deyip o da hiç bırakamadığı şivesiyle bana kızardı. Annemle, yeni çıkan dijital makineler sayesinde anlaşmıştık. Çekmeme izin veriyordu, çektiklerimi gösteriyordum, beğenmediklerini siliyordum. Böylelikle annemden çok fotoğraf kalmıştı bana.
"Karnınız aç mı, bir şeyler hazırlasın mı kız?" demişti.
"Bir kahve içerim, sade olsun ama…" demiştim.
Kahve güzeldi, fincanları ters çevirip tabağa koymuştuk, her ne kadar inanmasak, saçma bulsak da.
Yollar, paralar, kısmetler, haberler, güzellikler, gözler, sözler... kahve falının telfesinin bıraktığı izlerde anlam bulsa da...
"Bize müsaade teyze…" diyerek kalkmak istediğimizi belirtmiş, "Bir daha gelemezsek kusura bakma. Hoşça kal teyze!.." deyip kalkmıştık.
"Yanlış bir laf ettiysem aman ha kızım bilmeden etmişimdir, kusura bakmayın…" demişti ve arkasından da eklemişti:
"Bazen ne dediğimi, lafımın nereye gittiğini bilmeden söz söyleym de…" demişti.
Sessizliğinin nedeni bu olsa gerekti.
"Olur mu teyze hiç, hangi lafına alınır, hangi lafına güceniriz senin tatlı dilinin…" demiştim. Ayrılırken bir kez daha "Hakkınızı helal edin!" demişti.
Yıllar önce bir kere yine bize gelişinde kışın karda ayağı kaymış, kalça kemiği kırılmıştı. Platin takılmış, tedavi iyileşme derken 6 ay bizde kalmış, benim yatağımda yatmıştı.
Teyzemle birlikte olmak her ne kadar yerini tutmasa da annemle birlikte olmak gibiydi. Onu bir önceki ziyaretimde annemin de çok sevdiği sarı, küçük çardak gülleri ile ziyarete gitmiştim.
“Misafir kalabalığında seninle de hiç konuşamadık kızım!" derken bakışlarımızla çok şeyi paylaşmış, o an her ikimiz de sadece ikimizin görebildiği gözyaşlarına boğulmuştuk.
"Hak "derken bunu mu kastediyordu!..

O haliyle bizi kapıya kadar yolcu etmek için kalkmış, kapı sohbetimiz uzayınca, ayakta durmakta zorlandığı için, bastonuna dayanarak bizi yolcu etmişti…
Yener Balta, 7.11.2010

xxx
Yener Hanım,
Sevgiler sunarım…

Öykünü okudum,
Hayran oldum.

Her zaman belirttiğim gibi
Gözlemlerin derin.
Anlat bu gözlemlerini derin derin…

Sende öykücülük yeteneği yaratılıştan
Sana derim ki hiçbir zaman vazgeçme yazmaktan…

Öykünü iki bölümde vereceğim.
İlkini 12.11.2010 Cuma günü gireceğim…

Şimdi kal sağlıcakla,
Senin yerin var canda…

Av. Eren Bilge, 8.11.2010


XXXXX
GÜLÇİN TEZCAN

Ellerine sağlık. Duygu dolu bir yazı olmuş. Hislerini çok güzel anlatmışsın. Yzmayı bırakma bence devam...Sevgiler.

xxxx
UFUK KALELİOĞLU
Bir ziyaret bu kadar güzel anlatilabilir. Harika, bi okadar da dokunaklı. Ben buna benzer ziyaretleri ve vedalasmaları her izinde yasıyordum. Her seferinde, "bir daha ki izinde görebilecek miyim sevdiklerimi?" düşüncesiyle ayriliyordum. Her seferinde boğazım dügüm dügüm oluyordu. Korkunc birsey. Şimdi de hiş bir şekilde ayrılıkları kaldıramıyorum. Çok ağır bir duygu! Seni çok seviyorum yener. Ben de Nezihe teyzeyi görmüş kadar oldum. Öptüm, selamlar. Bir tanesin...

xxx
GİZEM ZENCİRCİ
Ay teyze ya... Ağlattın beni cok fena. Şimdi nasıl derse gidicem ben?
Çok güzel yazmıssın.
Çok özledim sizi, orayı, annanemi, hele acayip... Keske ölum olmasa.
Öptum çok,
Giz

xxx
ZEREN ESEN
Ellerine sağlık Yener ablacım, ne güzel yazmışsın...
Öpuyorum, ben de arada karaladığım şeyleri yollayacağım :)

xxxx
Merhaba Yener,
"Teyzem" adlı öykünü okudum. Gözlemin ve değerlendirmen çok iyi.
Öykülerin gün geçtikçe daha da akıcı ve sürükleyici olmuş.
Çevreyi incelemeye, bizlerin göremediğini görmeye devam...
Öykülere devam...

12.11.2010
Orhan Okuducu


xxxxxx
MERHABA YENER,

YENİ YAZIN TEYZEM 'İ OKUDUM.
TEK KELİME İLE HARİKA... DUYGULARINI İFADE EDİŞİN BENİ ÇOK ETKİLEDİ. TEKRAR O ANI YAŞADIM, DUYGULANDIM. OKUYUCUNUN DUYGULARINI HAREKETE GEÇİREBİLİYORSAN YAZMAYA DEVAM ETMELİSİN. BUNDAN SONRAKİ YAZIN HAYATINDA BAŞARILAR DİLİYORUM. ELİNE, KALEMİNE SAĞLIK...
11.11.2010
ELGİN OKUDUCU